Moja babcia, Hanna Bukowska, z domu Hajewów, urodziła się na przedmieściach małego miasteczka Uhnów (Zastawie) w obwodzie lwowskim i przez całe 46 lat swojego życia, aż do deportacji w 1946 roku, była związana z tym miastem i jego charakterystyczną lokalną kulturą.
Kobiety z Uhnowa zawsze były uważane za wyjątkowe ze względu na swoje wykształcenie i dobry styl ubierania się. Miały lokalną osobliwość – nosiły na głowach „czubki” uhnowskie – ogromne chustki (dwa na dwa metry), które wiązano w specjalny sposób, „na czubku”, a dwa długie końce opadały na ramiona do łopatek. Taka chustka chroniła nawet w największe mrozy. Nazywano ją również chustką „turecką”, prawdopodobnie ze względu na wzór, jaki się na niej znajdował. Na każde święto kobiety zakładały chustki w odpowiednim kolorze.
Tak więc moja babcia Hanna chodziła po ulicach Uhnowa w tym stroju, z „czubkiem” na głowie. Ale chustka ma cztery końce: radość i szczęście, ale niestety także smutek i łzy. Rodzina mojej babci również została dotknięta smutkiem. W marcu 1946 r. sowieci wysiedlili ją wraz z dwiema córkami (jedną z nich jest moja matka) i jej starszą matką, której mąż już nie żył, z rodzinnego domu do Podhajczyny w obwodzie tarnopolskim. Życie było ciężkie, nie było czasu na „chubki”.
Pamiętam chustki mojej babci, niektóre z nich nosiłam nawet w latach szkolnych, ale pewnie nie uda mi się wywiązać takiego „czubka”. Nawet występowałam w naszyjnikach z koralu babci, choć nie są już kompletne.
Szkoda, że nie zachowało się ani jedno zdjęcie mojej babci z jej „czubkiem”, bo wiele rzeczy nie przetrwało przeprowadzki, a niektóre trzeba było zniszczyć, aby uniknąć dalszej deportacji na Syberię za zachowanie tradycji, ale mam zdjęcie mojej babci Hanny, prawdziwej Ukrainki, bardzo pracowitej, pobożnej chrześcijanki, mądrej, wykształconej kobiety, z książką w ręku i jej opowieściami, w tym tą o pięknych „czubkach” uhnowskich.
Myrosława BOGUTSKA (powiat Pidgajecki, Tarnopolski obwód).
„Głos znad Bugu” 16 marca 2020 r
